Saturday, February 23, 2008

Oezbekistan en Tasjkent in Centraal-Azië

Oezbekistan is een land dat wordt gerekend tot Centraal-Azië. Het land telt ongeveer 28 miljoen inwoners (2007) die op een oppervlakte wonen van 447.400 km². De hoofdstad is Tasjkent.

Het land is een republiek, ongeveer 11 keer zo groot als Nederland, en wordt geleid door president Islam Karimov.

Net zoals de spelling van Turkmenistan of Toerkmenistan kan worden gebruikt, geldt dit ook voor Oezbekistan of Uzbekistan.

Het land grenst in het noorden aan Kazachstan, in het noordoosten aan Kirgizië, in het oosten aan Tadzjikistan, in het zuidoosten aan Afghanistan en in het zuiden aan Turkmenistan. Oezbekistan moet een verbinding met de zee ontberen.

In de 19e eeuw annexeerde Rusland de islamitische kanaten en emiraten rond de historische landstreken Khiva, Buchara en Kokand en bracht ze uiteindelijk onder in het grote “Midden-Aziatische” gouvernement-generaal Turkestan van het Russische Rijk.

Een kanaat is een gebied dat wordt geregeerd door een khan, een emiraat is een gebied dat wordt geregeerd door een emir.

Na de Russische revolutie van 1917 werd al in 1918 de communistische Turkestaanse Autonome Socialistische Sovjetrepubliek opgezet.

In 1924 werd de Oezbeekse Socialistische Sovjetrepubliek gevormd, waartoe tot 1929 eveneens de Tadzjiekse SSR behoorde.

Oezbekistan werd na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991 een zelfstandige staat.

Bevolking
De bevolking van het land bestaat voor ongeveer 75 procent uit etnische Oezbeken. Verder zijn er minderheden van Russen 6%, Tadzjieken 4,8%, Kazachen 4%, Tataren 1,6%, Kirgiezen 1% en anderen: 6,6%

De Karakalpakken (2,5%), een aan de Kazachen verwante Turkse etnische groep waarvan het merendeel de Turkse taal Karakalpaks spreekt, worden sinds de onafhankelijkheid door de overheid bij de Oezbeken gerekend.

Bekende geografische plaatsen in Oezbekistan zijn onder meer het Aral Meer en de rivier de Amu Darja.

Economie
De economische situatie in het land wordt door waarnemers over het algemeen vrij slecht genoemd, ondanks dat Oezbekistan beschikt over een aanzienlijke rijkdom aan bodemschatten.

Samenwerking
In de Oorlog tegen het Terrorisme beschouwen de Verenigde Staten het land als één van de bondgenoten.

Bij Termez, in het zuiden van Oezbekistan, is een luchtmachtbasis die door Duitsland en de International Security Assistance Force (ISAF) van de NAVO wordt gebruikt voor bevoorrading.

In de regio werkt Oezbekistan onder meer samen met Kirgizië, Rusland, China, Kazachstan en Tadzjikistan.